Céline – de leugen en de literatuur

Schrijver-arts Louis-Ferdinand Céline (1894-1961), geboren Destouches, bracht in 1932 met zijn roman Reis naar het einde van de nacht – over de Eerste Wereldoorlog – en ook met zijn vier jaar later verschenen Dood op krediet - de beschrijving van zijn jeugd - een vernieuwing in de Europese literatuur teweeg. ‘Ik heb de emotie weer in de schrijftaal gebracht’. Zijn werk maakte, vanwege de schrijfstijl en het nihilisme, grote indruk op vele schrijvers waaronder in Nederland Gerard Reve en W.F. Hermans. Eind jaren dertig nam zijn carrière een dramatische wending toen hij zich in zijn pamfletten – Bagatelles pour un massacre, L’école des cadavres en Les beaux draps - openlijk manifesteerde als racist en antisemiet. Uit vrees voor zijn leven vluchtte hij in 1944 uit Frankrijk naar Duitsland en later naar Denemarken, waar hij een aantal jaren in ballingschap verbleef en in de gevangenis zat. Uiteindelijk wist hij de rechtszaak tegen het Franse ministerie van Justitie te winnen en keerde in 1951 terug naar zijn vaderland, waar hij zich tot zijn dood vestigde in Meudon. Hij was er weer als arts werkzaam en leidde er met zijn vrouw Lucette en zijn huisdieren een teruggetrokken bestaan en schreef er ook een trilogie over zijn naoorlogse omzwervingen.

In Salon Saffier richten Nico Keuning en Joop Keesmaat de schijnwerper op een man die op grond van zijn romans een literair genie, op grond van de inhoud van zijn pamfletten als een zeer omstreden schrijver te boek staat. Céline: ook wel een literaire Jekyll en Hyde genoemd.

Nico Keuning
is neerlandicus en schreef biografieën van Max de Jong, Jan Arends, Johnny ‘the Selfkicker’ en Bob den Uyl, de laatste werd bekroond met de Mr. J. Dutilhprijs. Hij publiceerde onder meer in NRC Handelsblad, de Volkskrant, Vrij Nederland en HP/De Tijd, en schreef artikelen in literaire tijdschriften als De Parelduiker, Optima, Awater en De Revisor.
Zijn jarenlange fascinatie voor Louis Ferdinand Céline resulteerde in het zeer goed ontvangen boek De laatste reis - een publicatie over de Deense jaren van Céline in ballingschap 1945-1951 - en de uitgave Céline, van Rennes naar St. Malo. Sinds 1989 verschijnen bij zijn eigen kleine uitgeverij Reservaat bijzondere uitgaven van bv. Hotz, Wiener, Boon en Wieringa.

Joop Keesmaat
was verbonden aan diverse toonaangevende theatergezelschappen waaronder Toneelgroep Theater en het RO-theater. Voor de rol van baron de Charlus in Proust werd hij in 2004 genomineerd voor de (beste mannelijke bijrol) Arlecchino en in 2005 voor de hoogste Nederlandse toneelprijs, de Louis d'Or voor de solovoorstelling Gilgamesj. Een jaar later won hij deze prijs voor zijn rol in Hersenschimmen naar de roman van J. Bernlef. Verleende medewerking aan radio- en tv-producties, waaronder de hoorspelserie Het Bureau en Bommel. Werd in 2010 gelauwerd voor zijn vertolking van Joop den Uyl in de tv-serie Joop den Uyl en de affaire Lockheed. In Salon Saffier was hij eerder te zien met Gilgamesj, Dido en Aeneas en Metamorphosen.